Wielka Sobota to trzeci dzień Triduum Paschalnego; dzień ciszy, oczekiwania i rozważania Męki i Śmierci Chrystusa. Wierni przychodzą wówczas do kościoła, aby modlić się przy Grobie Pańskim – jest tam wystawiony Najświętszy Sakrament. Zgodnie z polskim obyczajem przy symbolicznym grobie czuwa warta: ministranci, harcerze bądź strażacy w galowych mundurach.
W Wielką Sobotę nie jest sprawowana Msza Święta ani żadne nabożeństwo, natomiast sprawuje się Liturgię Godzin. Nie należy można także udzielać sakramentów, z wyjątkiem Pokuty i Namaszczenia Chorych. Komunia Święta może być przyjmowana tylko jako wiatyk, czyli przez osoby będące w zagrożeniu życia. W Wielką Sobotę post jest zalecany, ale nieobowiązkowy.
Tradycyjnie w ten dzień wierni niosą do kościołów tzw. „święconkę”, czyli koszyk wypełniony pokarmami o symbolicznym znaczeniu: jajka są symbolem nowego życia i zwycięstwa życia nad śmiercią, baranek – zmartwychwstania Chrystusa, chleb gwarantuje dobrobyt i nawiązuje do Ciała Pana Jezusa, wędlina to symbol dostatku, sól natomiast chroni od zepsucia. Kapłani święcą przyniesione pokarmy do godzin popołudniowych. Powinny one zostać spożyte dopiero przy wielkanocnym śniadaniu w niedzielny poranek. Początki tego chrześcijańskiego obrzędu sięgają VIII wieku, w Polsce zaś pierwsze jego praktyki odnotowano w XIV stuleciu. Święcąc pokarmy Kościół błogosławi byt doczesny.
Wieczorem rozpoczynają się obchody Wigilii Wielkanocnej. Jest to początek celebracji Zmartwychwstania i zaczyna wówczas obowiązywać biały kolor szat liturgicznych. Należy pamiętać, że w myśl przepisów Kościoła obchód uroczystości rozpoczyna się od pierwszych Nieszporów dnia poprzedniego, dlatego Wigilia Paschalna w rzeczywistości należy już do niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego.
Wielka Sobota – liturgia
Liturgia Wigilii składa się z 4 części:
– Liturgii Światła – przed kościołem rozpalone zostaje ognisko, następuje poświęcenie ognia. Kapłan przygotowuje świecę paschalną, tzw. paschał, którą odpala od ogniska. Owo przygotowanie polega na wyżłobieniu znaku krzyża oraz liter Alfa i Omega na świecy, umieszczeniu na niej pięciu ozdobnych czerwonych gwoździ jako symbolu ran Chrystusa oraz cyfry bieżącego roku na polach między ramionami krzyża. Rozpoczyna się procesja do nieoświetlonego kościoła, której towarzyszy śpiew hymnu o nazwie Exultet. W świątyni wierni zapalają od paschału swoje świece, przekazując sobie wzajemnie światło. Ta część liturgii kończy się odśpiewaniem tzw. Orędzia Paschalnego.
– Liturgii Słowa – składa się z dziewięciu czytań, których celem jest przedstawienie całej historii zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa. Pierwsze siedem czytań pochodzi ze Starego Testamentu. W Wielką Sobotę do liturgii powraca, po blisko pięćdziesięciu dniach nieobecności, aklamacja Alleluja. Liturgię słowa zamyka homilia.
– Liturgii Chrzcielnej – celebrans dokonuje poświęcenia wody, która przez cały rok będzie służyła przede wszystkim do chrztu. Następnie zgromadzeni wierni odnawiają przyrzeczenia chrzcielne, wyrzekają się szatana oraz wypowiadają słowa wyznania wiary. W czasie Liturgii Chrzcielnej można także chrzcić katechumenatów (pierwotny Kościół udzielał tego sakramentu tylko w czasie Wigilii Paschalnej) oraz sprawować sakrament bierzmowania;
– Liturgii Eucharystycznej – jej przebieg nie odbiega w swym zasadniczym kształcie od normalnej Mszy świętej.
W niektórych parafiach na zakończenie obrzędów odbywa się jeszcze procesja rezurekcyjna, ale najczęściej jest ona przenoszona na niedzielny poranek ze względów praktycznych
foto:Kolskiefakty.pl
źródło:eszkoła.pl
